من گمان نمیکنم این مفهوم « جنبش رهائی طلب مطلق » را که به نظر من خاص غرب و بالاخص فرانسه است، که در آن بر یک سنت قوی آنارشیستی استوار است، بتوان تعمیم داد. نمیتوان جوامع کشورهای سوسیالیست را که من آنها را « جوامع تولید » مینامم با « جوامع مصرف » غربی خودمان در یک سطح قرار داد. مسائل در اینجاها یکی نیستند و در نتیجه مبارزه کارگری شکلهای گوناگون میگیرد. اما چیز مشترکی در این دو وجود دارد. نه در آنجا و نه در اینجا یک انسان مانند یک فرد آزاد و مسئول « زندگی نمیکند » . این بدان معنی نیست که همه جا (چنانکه با سیاهان در آمریکا ، مثلاً رفتار می شود) از دادن امکان جذب در جامعه به انسان خودداری میشود. این مسأله درهم پیچیده تر است